สารเร่ง พด.6 ซึ่งเป็นเชื้อจุลินทรีย์ ที่มีคุณสมบัติเพิ่มประสิทธิภาพการหมักเศษอาหารในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน เพื่อผลิตน้ำหมักชีวภาพ

"น้ำหมักชีวภาพ พด.6" เป็นนวัตกรรมจุลินทรีย์ที่นักวิจัยของกรมพัฒนาที่ดินคิดค้นขึ้นมาตั้งแต่ปี 2547 และมีการทดสอบและปรับปรุงคุณภาพอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้มีประสิทธิภาพในการใช้บำบัดน้ำเสียและขจัดกลิ่นเหม็นได้ดียิ่งขึ้น โดยปกติกรมฯ จะส่งเสริมให้เกษตรกรนำไปใช้ในการทำความสะอาดคอกสัตว์ บำบัดน้ำเสียและลดกลิ่นเหม็นตามท่อระบายน้ำทั่วไป แต่ในยามมีเหตุการณ์มหาอุทกภัยครั้งยิ่งใหญ่ของประเทศไทยครั้งนี้ ทางกรมฯ จึงได้รับมอบหมายจากรัฐบาลให้ดำเนินการเร่งผลิตน้ำหมักชีวภาพ พด.6 เข้าไปช่วยฟื้นฟูบำบัดน้ำเสียให้กลับมาสู่สภาวะปกติให้เร็วที่สุด ซึ่งตั้งแต่ช่วงน้ำท่วมจนถึงขณะนี้กรมพัฒนาที่ดินได้ดำเนินการบำบัดน้ำเสียและขจัดกลิ่นเหม็นในพื้นที่ประสบอุทกภัยเขตเกษตรกรรมและชุมชน รวมพื้นที่ไม่ต่ำกว่า 4 แสนไร่ ใช้น้ำหมักชีวภาพ พด.6 กว่า 25 ล้านลิตร

 นายธวัชชัย สำโรงวัฒนา อธิบดีกรมพัฒนาที่ดิน กล่าวว่า กรมพัฒนาที่ดินได้จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการช่วยเหลือผู้ประสบอุทกภัย กรมพัฒนาที่ดิน (ศปภ.พด.) โดยมี นายจรูญ ยกถาวร รองอธิบดีกรมพัฒนาที่ดินด้านวิชาการ เป็นผู้อำนวยการศูนย์ฯ มีหน้าที่บริหารจัดการ ประสานงาน การผลิตน้ำหมักชีวภาพ พด.6 เพื่อบรรเทาแก้ไขปัญหาน้ำเน่าเสียในพื้นที่ประสบอุทกภัยครั้งใหญ่ของไทย โดยดำเนินการตั้งแต่วันที่ 19 ตุลาคม จนถึงวันที่ 20 ธันวาคม 2554 สามารถผลิตและแจกจ่ายน้ำหมักชีวภาพ พด.6 ในพื้นที่ประสบภัยครอบคลุมพื้นที่ 23 จังหวัด ประกอบด้วย จังหวัดปทุมธานี ชัยนาท นครนายก นครปฐม นนทบุรี ลพบุรี สระบุรี สมุทรปราการ สิงห์บุรี สุพรรณบุรี อ่างทอง อยุธยา กรุงเทพมหานคร ฉะเชิงเทรา พิษณุโลก พิจิตร เพชรบูรณ์ อุตรดิตถ์ นครสวรรค์ กำแพงเพชร ตาก สุโขทัย และอุทัยธานี รวมทั้งสิ้น 25,472,800 ลิตร หรือคิดเป็นพื้นที่บำบัดน้ำเสียทั้งสิ้น 404,500 ไร่

นอกจากนี้ เพื่อเป็นการพิสูจน์ผลการใช้งานว่าได้ผลจริงหรือไม่ กรมฯ จึงได้วิเคราะห์คุณภาพน้ำหลังจากใส่น้ำหมักชีวภาพ พด.6 ในพื้นที่สำนักเขตพัฒนาที่ดินเขต 1,8 และ 9 ครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด 17 จังหวัด ได้แก่ กรุงเทพมหานคร ชัยนาท นครนายก นครปฐม นนทบุรี ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา ลพบุรี สระบุรี สิงห์บุรี สุพรรณบุรี อ่างทอง พิษณุโลก กำแพงเพชร นครสวรรค์ สุโขทัย และอุทัยธานี จำนวนจุดเก็บตัวอย่าง 258 จุด พบว่าคุณภาพน้ำในภาพรวมดีขึ้น และแหล่งน้ำส่วนใหญ่เปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้นทั้งสี กลิ่นและความขุ่น ความเป็นกรดด่าง (pH) ระหว่างก่อนใส่และหลังใส่น้ำหมักชีวภาพ พด.6 มีความแตกต่างกันน้อยมาก ส่วนปริมาณออกซิเจนที่ละลายน้ำ (DO) มีค่าเฉลี่ยเพิ่มขึ้น

ทั้งนี้ เนื่องจากในการบำบัดน้ำเน่าเสียและส่งกลิ่นเหม็น กรมพัฒนาที่ดินได้ศึกษาวิจัยและผลิตสารเร่ง พด.6 ซึ่งเป็นเชื้อจุลินทรีย์ ที่มีคุณสมบัติเพิ่มประสิทธิภาพการหมักเศษอาหารในสภาพที่ไม่มีออกซิเจน เพื่อผลิตน้ำหมักชีวภาพสำหรับทำความสะอาดคอกสัตว์ บำบัดน้ำเสีย ลดกลิ่นเหม็นคราบไขมันตามท่อระบายน้ำและคอกปศุสัตว์ โดยนักวิจัยของกรมพัฒนาที่ดินได้คัดแยกเชื้อจุลินทรีย์จากแหล่งธรรมชาติที่มีอยู่ในประเทศไทย ที่มีประสิทธิภาพในการย่อยสลายสารอินทรีย์ โดยเฉพาะการย่อยสลายโปรตีน ไขมัน และเศษพืช เพื่อนำมาผลิตน้ำหมักชีวภาพ พด.6 ที่มีประสิทธิภาพในการบำบัดน้ำเสียและส่งกลิ่นเหม็น

วิธีการผลิตน้ำหมักชีวภาพ พด.6 สามารถดำเนินการผลิตโดยใช้สารเร่ง พด.6 ของกรมพัฒนาที่ดินจำนวน 1 ซอง (25 กรัม) ละลายกากน้ำตาล 5 กิโลกรัม ในน้ำ 50 ลิตร และสับปะรด 5 กิโลกรัม และหมักในที่ร่มเป็นเวลา 5-7 วัน โดยน้ำหมักชีวภาพที่หมักสมบูรณ์แล้วต้องมีค่าความเป็นกรดเป็นด่าง (pH) ไม่เกิน 4.0 สำหรับสัดส่วนการใช้น้ำหมักชีวภาพ พด.6 ต่อน้ำเสีย 1:10,000 หรือใช้น้ำหมักชีวภาพ พด.6 ปริมาณ 80 ลิตร ต่อการบำบัดน้ำเสียในพื้นที่ 1 ไร่ ที่ระดับความลึกของน้ำ 50 เซนติเมตร

แม้ว่า เหตุการณ์อุกทกภัยได้ผ่านพ้นไปแล้วแต่กรมพัฒนาที่ดินยังไม่หยุดยั้งที่จะพัฒนาเชื้อจุลินทรีย์ที่ใช้ผลิตน้ำหมักชีวภาพ ที่มีประสิทธิภาพในการบำบัดน้ำเน่าเสียและส่งกลิ่นเหม็น สำหรับเกษตรกร หรือประชาชนทั่วไปที่สนใจ สามารถติดต่อสอบถามข้อมูลได้ที่หมอดินอาสา หรือสถานีพัฒนาที่ดินใกล้บ้านท่าน หรือโทรสายด่วน 1760

หนังสือพิมพ์แนวหน้า -- อังคารที่ 7 กุมภาพันธ์ 2555 01:48:05 น.